Bazı müzeler vardır ki, seyahat edilen ülkenin ve halkın tarihini öğrenmek için kesinlikle gezilmesi gerekir. Üstelik bu müzelerde sadece o ülkenin geçmişi değil, diğer ülkelerin ve hatta tüm insanlığın geçmişi ile ilgili sunumlar da yapılır. Budapeşte’deki Macar Ulusal Müzesi de bu müzelerden birisidir. Dünyanın en bilinen müzelerinden biri olmasa da, şahsi görüşüme göre bu müze görülmediği sürece Budapeşte gezisi yarım kalmış demektir.
Gittiğim yerlerde bazı müzeleri gezmeye özen gösteririm. Bir tarih sever için aksi düşünülemez zaten. Budapeşte’ye gitme planları yaparken İlber Ortaylı’nın yazdığı kendi seyahatnamesinde övgü ile bahsettiği Macar Ulusal Müzesi’ni ziyaret etmemek benim için mümkün değildi.
Müze genel olarak “Doğu ile Batı Arasında”, “Macaristan Tarihi” ve “Roma Taşları” ana bölümlerinden oluşmaktadır.
Müze gezimize Roma döneminden kalma taşları ziyaret ederek başladık. Bir Roma eyaleti olan Panonya’ya ait heykeller, mezar taşları, lahitler gerçekten de göz kamaştırıcı. Bu kısımda planladığımızdan çok daha fazla vakit geçirmek zorunda kaldık. İnanılmazdı.
“Doğu ile Batı Arasında” bölümünde bugünkü Macaristan sınırlarında M.Ö. 400.000 – M.S. 804 yılları arasında yaşamış insanlara ait kalıntıların gösterimi yer alıyor. Bu bölümde Taş Devri, Bakır Devri, Tunç Devri, Demir Devri, Roma Dönemi, Hunların Göç Devri, Avar Dönemi eserleri görülebilir.
“Macaristan Tarihi” bölümünde Ortaçağ’dan yakın tarihe kadar çeşitli dönemlere ait gösterimler yer almaktadır. Bildiğiniz üzere Osmanlı uzun bir süre Macaristan’ın bir kısmına hükmetti. Osmanlı’ya ait eşyalar, askeri gereçler, vergi levhası gibi değerli tarihi eserler bu bölümde görülebilir. Osmanlı deri ceket çok ilgi çekici ve müze yönetimine göre dünyada çok nadir bir esermiş. 1. Dünya Savaşı, Nazi İşgali dönemi, Sovyet dönemi gibi yakın tarihte görülen önemli olayları müzenin bu bölümünde hissetmek Macaristan’ı tanımayı kolaylaştırıyor.
Müzede geçici sergilerin de atlanmaması gerekiyor. Benim gittiğim günlerde müzede Türk Kültür Bakanlığı’nın organize ettiği Matrakçı Nasuh sergisi vardı. Bizim için güzel bir sürpriz oldu.
Müzeye gitmeden önce müze hakkında aşağıdaki resmi linkten bilgi edinebilirsiniz.
Serkan Ercinler 